پیدا و پنهان فعالیت خانه مسافر‌های غیرمجاز مشهد در دهه آخر صفر | پذیرایی سرد و گران خانه‌مسافر‌ها
با اندکی پرس وجو می‌توانید خانه‌هایی مشابه با چهار تخت و حدود سی مترمربع زیربنا را پیدا کنید که همگی یک اتاق خواب دارند، اما نرخ اقامت آن‌ها از ۶۰۰هزار تومان تا ۳ میلیون و ۸۰۰هزار تومان به ازای هر شب متفاوت است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ تقریبا می‌توان گفت از اربعین حسینی به بعد، روز‌های شلوغ مهم زیارتی مشهدالرضا با فرارسیدن ایام شهادت امام هشتم (ع) در دهه آخر صفر آغاز می‌شود؛ یعنی همین روز‌هایی که پشت سر گذاشتیم و از شلوغی در پایانه‌های مسافربری، ریلی و فرودگاه‌ها تا جمعیت زائران پیاده‌ای که از طریق جاده‌ها پیوسته عازم سفر به مشهد هستند، نشانه‌های اشتیاق بی پایان مردم به تشرف و زیارت امام رئوف (ع) نمایان است.
در این شرایط، اگرچه اخبار امیدوارکننده‌ای از سامان دهی منظم زیرساخت‌های میزبانی به گوش می‌رسید و ظرفیت نهاد‌های متولی به طورکامل پای کار بودتا در هر شب برای ۹۸۵ هزارنفر، امکان اقامت ایجاد شود، اما با تکمیل ۹۰ درصدی ظرفیت ۲۳۷ هتل در مشهد، کیفیت خدمت رسانی در بازار خانه‌های مسافر، اهمیت دوچندان یافت؛ خانه‌های مسافری که در این گزارش درباره کم وکیف فعالیتشان در دهه آخر صفر امسال خواهیم گفت.
جایی برای بی پول‌ها نیست!
جست وجوی ما در بازار اقامتگاه‌های ارزان قیمت یا همان خانه‌های مسافر بافت پیرامون حرم مطهر در یکی از روز‌های منتهی به سالروز شهادت حضرت رضا (ع) از محدوده میدان بیت المقدس یا همان فلکه آب مشهد آغاز می‌شود، به محدوده سرشور، اندرزگو، عنصری و ته پل محله تسری پیدا می‌کند و پس از محلات اطراف بولوارطبرسی به خانه‌های مسافر مطرح و حتی گمنام بولوار نواب صفوی می‌رسد.
پیگیری شهرآرا از این آشفته بازار اقامت و میزبانی اگرچه بیش از هفت ساعت به طول می‌انجامد، از همان دقایق آغازین این گشت وگذار، نخستین موضوعی که خیلی توی ذوق می‌زند، اختلاف قیمت وحشتناک واحد‌های اقامتی است. صریح بگوییم، با اندکی پرس وجو می‌توانید خانه‌هایی مشابه با چهار تخت و حدود سی مترمربع زیربنا را پیدا کنید که همگی یک اتاق خواب دارند، اما نرخ اقامت آن‌ها از ۶۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان به ازای هر شب متفاوت است و البته این وضعیت مربوط به خانه‌های مسافری است که رسمی، دارای مجوز و ثبت شده هستند.
منصوری، مدیر یکی از این واحد‌ها در محله سرشور است که با آب وتاب فراوان از پوشش وای فای و دسترسی سه دقیقه‌ای خانه مسافر خود به سوپرمارکت و بازار‌های دور حرم تعریف می‌کند، اما وقتی درباره علت تفاوت قیمت چشمگیر این اقامتگاه غیردائمی با واحد‌های دیگر از او سؤال می‌کنم، با اوقات تلخی پاسخ می‌دهد: به من چه ربطی دارد که دیگران به چه قیمتی زائر می‌برند؟ ما اینجا امکاناتی داریم که خیلی‌ها ندارند. زائر خودش می‌داند چه کار کند. مجبورشان که نمی‌کنیم! اگر ماشین دارند و پارکینگ می‌خواهند یا اگر دسترسی به اینترنت نیاز دارند و وای فای می‌خواهند، بیایند اینجا مستقر شوند، اما اگر پول ندارند، بهتر است بروند جایی که به موجودی حسابشان نزدیک‌تر است.
دور از چشم نظارت
این روز‌ها بازار اقامت در خانه‌های مسافر رسمی و غیررسمی مشهد، نکات ناگفته فراوانی دارد. شاید جالب باشد بدانید در جریان پرس وجوی ما معلوم شد توافق و تبانی پنهانی در میان خانه‌های مسافر وجود دارد که فعالیت غیرمجازها را از چشم شبکه پانصد بازرس محسوس و نامحسوس اصناف دور نگه می‌دارد.
براساس مشاهده میدانی ما، هر خانه مسافر رسمی چند مرکز اقامتی غیرمجاز را بنا به شناخت قبلی و روابط همسایگی زیرپوشش قرار می‌دهد تا اگر صاحب پلاکارد جذب زائر درکنار خیابان، گرفتار سؤال و تفتیش بازرسان شد، شرایطی فراهم باشد که فرد بتواند بازرسان را به یک خانه مسافر دارای مجوز هدایت کند و با تصدیق مالک، سرنخ خانه مسافر غیرمجاز اصلی پنهان بماند
رضازاده، مدیر یک خانه مسافر رسمی و دارای مجوز در مجاورت ره باغ سلام و محدوده بولوار نواب صفوی، می‌گوید: اصلا به شما بگویم الان دیگر خیلی از امثال ما از مجوز گرفتن پشیمان شده اند. کار درست را همین‌هایی می‌کنند که غیررسمی کار را جلو می‌برند!
ما مجوز گرفتیم تا کاروبارمان رسمی باشد، اما فقط رفتیم زیر ذره بین هزارگونه بازرس که مکان ما را می‌دانند و سالی ده بار می‌آیند برای بازرسی، درحالی که خیلی‌ها را می‌شناسم بدون مجوز دارند زائر می‌برند. حالا انصافا خدمات هم در حد وجدانی و اخلاقی ارائه می‌دهند، اما اصل مطلب این است که حتی یک بار هم تابه حال بازرس به سراغشان نیامده است. من خودم شخصا نمی‌شناسم از اهل محل که در روز‌های شلوغ زیارتی زائر برده باشد و گرفتار بازرسی‌ها شده باشد. این را همه می‌دانند که شبکه نظارت این قدر گرفتار کنترل بازار اقلام می‌شود که دیگر وقتی برای ما ندارد.
غیرمجازها؛ همچنان زیر ذره بین
در طول روند مشاهده میدانی، تمرکزمان بر واحد‌های بدون مجوز فعالیت بود و پس از آن و در مرحله پیگیری نیز با همین مبنا، به سراغ مسئولان امر می‌رویم.
محسن داوری، فرماندار مشهد، در پاسخ به سؤالی درباره آخرین وضعیت رسیدگی به پرونده خانه‌های مسافر می‌گوید: سال ۱۴۰۱ فراخوان سراسری دادیم تا پیش از هر تصمیم و اقدام، ابتدا بتوانیم آمار دقیقی از تعداد و موقعیت خانه‌های مسافر اعم از قانونی و غیرقانونی داشته باشیم.
بر همین اساس، ۲ هزارو ۹۶۹ خانه مسافر در آن فراخوان شناسایی شد که تاکنون برای هزارو ۶۵۰ خانه مجوز صادر شده و مابقی پلمب شده است. اینجاست که من همچنان تأکید می‌کنم دیگر واحد اقامتی بلاتکلیف وجود ندارد و هرچه هست، یا مجوز گرفته و به صورت رسمی مشغول خدمت رسانی است یا مهروموم شده است. اگر هم شما دیده اید واحد‌هایی به صورت غیرقانونی مشغول فعالیت هستند، بدانید که به صورت شبانه روزی و بی وقفه نظارت و بازرسی ادامه دارد و با حضور قاضی تعزیرات در محل، به هرنوع تخلف رسیدگی خواهد شد.
به گفته او، در دهه آخر صفر، دستورکار اصلی فرمانداری مشهد، رسیدگی به وضعیت عملکرد خانه‌های مسافر با نگاه سلبی و صدور حکم پلمب برای غیرمجازهاست. داوری می‌افزاید: سال گذشته در روز‌های تراکم زیارتی دهه آخر صفر، حدود ۱۰ میلیارد ریال اضافه دریافتی واحد‌های اقامتی به زائران برگشت داده شد که این رقم در سال جاری تا این لحظه، کمتر از ۱۶۰ میلیون تومان بوده است.
بگویید صلواتی است!
بخش بزرگی از میهمانان شهر امام رئوف (ع) در اوج روز‌های زیارتی دهه آخر صفر، آن دسته از زائرانی هستند که اقامتگاه خود را از قبل رزرو نکرده اند و پس از تشرف به مشهدالرضا (ع)، عملیات جست وجو را آغاز می‌کنند. این افراد چه زائر پیاده باشند و چه به صورت خانوادگی با خودرو به مشهد بیایند، از مسیر‌های چهارگانه منتهی به حرم مطهر، چشمشان به تابلوی مراکز اقامتی می‌افتد تا اگر بودجه زیارتشان کفاف دهد، خود را به هتل‌ها برسانند و در غیر این صورت، آسایش چندروز اسکان را از مردان تابلو به دست کنار خیابان و خانه‌های مسافرشان طلب کنند، با این حال این روز‌ها به سادگی می‌توانید خانه‌هایی را پیدا کنید که اگرچه مالک آن‌ها با تکه کاغذی در دست به کنار خیابان آمده است و زائر را به خانه هدایت می‌کند، اول تا آخر این ماجرا بدون هیچ گونه مجوز و البته نظارتی در جریان است. صفری، مالک یکی از این خانه‌های مسافر ثبت نشده است که واحد اقامتی غیررسمی او در کوچه شهیدان عامل قرار دارد.
وقتی در پوشش زائر راهی خانه اش می‌شویم، اول از همه تأکید می‌کند که هزینه اقامت برای یک خانواده چهارنفره، هر شب ۳۰۰ هزارتومان است و اگرچه این نرخ تقریبا نصف کمترین نرخ اقامت بود، خیلی زود برایمان روشن شد که خانه او هشت اتاق کوچک به مساحت کمتر از پانزده مترمربع دارد، بدون تخت خواب، با حداقل امکانات رفاهی، وضعیت بهداشتی بسیار نامناسب و آشپزخانه مشترک که این نرخ برای اقامت خانواده‌ها در یک اتاق است.
در جریان مشاهده میدانی ما روشن شد که حتی سه اتاق از این خانه مهمان دارد و زائرانی از کشور‌های پاکستان و افغانستان در آن مستقر هستند. نقطه تلخ ماجرا نیز آنجا بود که دست آخر به ما تأکید کرد نرخ اسکان این خانه خیلی کمتر از نرخ نامه مراکز اقامتی است و بنابراین اگر می‌خواهیم بمانیم، در مواجهه با کسانی که احیانا از کم وکیف اقامت اینجا سؤال کردند، بگوییم صاحب خانه صلواتی ما را میهمان کرده است!
مجوز؛ آرزوی محال خانه‌های مسافر
منصفانه ببینیم، خانه‌های مسافر، مقصر همه نابسامانی‌های موجود در این بازار نیستند. فعالیت هزارو ۶۵۰ خانه مسافر در مشهدالرضا (ع) آن هم در شرایطی که در این شهر بیش از ۲۳۷ هتل رسمی فعالیت می‌کنند، نشان از سختگیری‌هایی دارد که اتحادیه هتل داران و فرمانداری مشهد برای ثبت مجوز فعالیت این واحد‌های اقامتی کوچک اعمال می‌کنند و به نظر می‌رسد بخش درخورتوجهی از این گلایه‌ها نیز برحق و شایسته توجه است.
فیاضی، مالک یکی از خانه‌های مسافر غیررسمی در منطقه طبرسی، در این باره می‌گوید: خیلی رک و راست به شما بگویم که در اطراف حرم، می‌توانید صد‌ها و حتی هزاران خانه را پیدا کنید که صاحبان آن‌ها حاضرند در ازای مبالغی بسیار کمتر از نرخ نامه رسمی مراکز اقامتی، زائران روز‌های شلوغ زیارتی را در خانه‌های تمیز و مرتب اسکان دهند. دقت کنید؛ نمی‌گویم در شرایط ناجور. البته باید با کسی که با زائر بدرفتاری می‌کند، به شدیدترین شکل ممکن برخورد شود، اما چیزی که ما می‌خواهیم، الگویی است که شما امروزه در کربلا و نجف و خیلی از شهر‌های زیارتی می‌توانید ببینید. اهالی می‌آیند درِ خانه هایشان را به روی زائر باز می‌کنند. آن‌هایی که می‌توانند صلواتی میزبانی کنند، خوش به حالشان! بعضی‌ها هم هستند که سرپرست خانوارند، مستحق و محتاج اند و همین روز‌های شلوغ زیارتی برایشان محل درآمد حلالی را فراهم می‌کند. چیز عجیبی نیست؛ قرار نیست کار غیرقانونی انجام شود. چرا این قدر سختگیری می‌کنند؟
مالک این خانه مسافر در محدوده طبرسی می‌افزاید: من خودم تابه حال سه بار درخواست داده ام که خانه ام ثبت رسمی شود، اما بازرس که می‌آید، فلان هتل را معیار قرار می‌دهد و خدمات هتلی می‌خواهد.باورتان می‌شود اگر بگویم دو درخواست آخر من به خاطر وصل نبودن خانه به شبکه اگو و نورگیرنبودن اتاق‌ها رد شد؟ من چه کار کنم آب وفاضلاب طرح اگو را اجرا نمی‌کند؟ من یک خانه تمیز دارم و دوست دارم با این خانه، هم از زائر امام رضا (ع) میزبانی کنم و هم پولی دربیاورم. چرا اجازه نمی‌دهند؟
سختگیری؛ بهای میزبانی شایسته
با وجود اظهارات فرماندار مشهد، پیگیری مطالبه مدیران خانه‌های مسافر درباره سختگیری‌های صدور مجوز، بهانه‌ای شد تا صحت وسقم موضوع را از محمود مادرشاهیان، رئیس جامعه حرفه‌ای هتل داران خراسان رضوی، جویا شویم. او در این باره بیان می‌کند: به پیوست ایجاد درگاه ملی صدور مجوزها، سامانه جانبی ویژه‌ای در خراسان رضوی از سال گذشته راه اندازی شده است تا به درخواست خانه‌های مسافر و مراکز اقامتی خصوصی رسیدگی کند.
از این نظر، می‌توانم بگویم که مدت هاست از رسیدگی دستی و اعمال سلیقه فردی برای اعطای مجوز فعالیت، فاصله گرفته ایم و به طور یکسان، موارد مختلفی همچون اسناد مالکیت، امکانات رفاهی و زیرساخت‌های میزبانی تعیین شده است تا هرکه خواهان ثبت مجوز فعالیت است، مکلف به تأمین این استاندارد‌ها باشد.
رئیس جامعه هتل داران استان این نکته را هم می‌گوید که میزبانی شایسته، مؤلفه‌هایی دارد که نمی‌توان از آن عدول کرد و بنابراین اگر هم سختگیری خاصی در فرایند بازرسی و تأیید صلاحیت فنی واحد اقامتی لحاظ می‌شود، به دلیل تأمین رفاه زائر است و از این نظر، هیچ کم وکاستی در زیرساخت‌های میزبانی پذیرفتنی نیست.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
